Heeft u ook al eens uw oren gespitst bij deze song van Stef Bos?
Ik zie hoe landen zich verscheuren, ik voel de kanker van cynisme,
Ik zie de mensen zonder dromen, ze vluchten in goedkope luxe
En in de ontevreden steden jaagt de haat door oude straten
De dreiging komt steeds dichterbij.
Helaas is dit een deel van onze werkelijkheid. Gelukkig maar een deel. Maar toch: onveiligheid en angst beheersen vaak de media. En populisten spinnen garen bij het aanwakkeren van haat en angst. Alsof ik mij de hele dag onveilig voel als ik op straat loop. Alsof iedere mens, die er niet helemaal als een ‘autochtone Vlaming of Belg’ uitziet mij dadelijk gaat beroven. Hoe moet je er trouwens uitzien om aan die norm te voldoen? Hitler meende precies te weten hoe zijn ‘Germanen’ er uit moesten zien. Uitzondering nummer één: hijzelf!
Als mensen affiches op de ruiten hangen met daarop ‘Zonder haat straat’ is dat niet zonder reden. Dan is dat een duidelijk protest tegen het haatdiscours dat we dagelijks horen. Erg eigenlijk dat dat nodig is. Maar wel een mooi en duidelijk statement.
Stef Bos gaat verder: ‘Maar ik, ik heb een medicijn’. En dat medicijn is: ‘Ik heb je lief …’. Dat is natuurlijk heel mooi, maar dat lost het probleem niet op. Het is je terugplooien op jezelf in je eigen veilige cocon. Het is voor de Bijbelse norm duidelijk te weinig. Jezus zegt daarover: ‘Is het een verdienste als je liefhebt wie jou liefheeft? … En als jullie alleen broeders en zusters vriendelijk bejegenen, wat voor uitzonderlijks doe je dan? Doen de heidenen niet net zo?’
Een echte kanker is ‘haat-praat’. En dat kan van alles zijn: racistische en antisemitische vooroordelen, waarbij steevast wanneer iemand iets misdoet, de hele groep waartoe hij behoort met de vinger wordt gewezen. Behalve als het een Belg was. Dan zegt niemand: ‘Zie je wel, al die Belgen zijn ….’ Maar ook: op sociale media zijn vrouwonvriendelijke, antisemitische en racistische moppen of cartoons bij bosjes te vinden. Om nog maar te zwijgen van haatmails en beledigende tweets.
Een ‘zonder haatstraat’ begint bij ‘zonder haat praat’. En daar zijn we allemaal aangesproken: sturen we die berichtendoor? Lachen we mee of vertellen we die ‘moppen’ verder? Of durven we er op te wijzen telkens er een grens wordt overschreden?
Ook hier is een woord van Jezus van toepassing: ‘Niet wat de mond in gaat, maakt een mens onrein, maar wat uit de mond uit komt, dat maakt een mens onrein.’ Niet wat je eet, maar wat je zegt. Bij uitbreiding ook: wat je schrijft, sms’t, doorstuurt, twittert, het kan regelrechte ‘onreinheid’ zijn.
Frank Rooze
